Zihinsel Yetersizliği Olan Bireyler İçin Destek Eğitim Programı’nın Genel Amacı
Bu program ile zihinsel yetersizliği olan bireylerin;
1. Algı ve bellek becerilerinin geliştirilmesi
2. Motor planlama becerilerinin geliştirilmesi
3. Dil ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi
4. Kendini düzenleme stratejilerinin geliştirilmesi
5. Sosyal uyum becerilerinin geliştirilmesi
6. Erken okuryazarlık, erken matematik, matematik, ilk okuma yazma, akıcı ve
doğru okuma, okuduğunu anlama, yazılı ifade, dinlediğini anlama ve dil bilgisi
alanlarında akademik becerilerinin desteklenmesi hedeflenmektedir.
Zihinsel Yetersizliği Olan Bireyler İçin Destek Eğitim Programı
Zihinsel Yetersizliği Olan Bireyler İçin Destek Eğitim Programı’nın Öğretme-Öğrenme Süreci
Söz Öncesi Dönem Millieu Dil Öğretimi (SÖMDÖ)
SÖMDÖ, tipik gelişim gösteren çocukların erken çocukluk dönemi iletişim gelişiminde kazandıkları iletişimsel davranışları, dil ve iletişim gelişimi sınırlılığı gösteren çocukların kullanmalarını sağlamak için
çocuğun çevresinin düzenlendiği, sosyal etkileşim başlatma ve sürdürme için çevrede bulunan materyaller, kişiler veya olayların iletişim tetikleyicisi olarak kullanıldığı doğal-davranışsal-gelişimsel yaklaşıma dayalı öğretim yöntemidir. Bilimsel araştırmalarla kanıta dayalı
olan bu yöntemin temel amacı belirlenmiş iletişim amaçlarını, sosyal rutinler içerisinde kazandırmaktır. SÖMDÖ öğretim rutinleri ve uygulanan teknikler sosyal oyun aktiviteleri içerisinde çocuğun doğal ortamlarında uygulanmaktadır.lır.
Doğrudan Öğretim Yöntemi
Yöntemin temel amacı, öğretimi yapılan içerikte
ipuçlarının aşamalı olarak geri çekilmesiyle bireyi bağımsız hâle getirmektir. Bu aşamalarda yapılan sürekli değerlendirmelerle öğretmen, ipuçlarını azaltıp çoğaltacağına veya konuyu tekrar sunup sunmayacağına karar verir. Bu öğretim yönteminde öğretim yapılmaya
başlandığında, ilk başta bütün sorumluluk öğretmende iken öğretim ilerledikçe sorumluluk
öğretmenden bireye geçmektedir. Sorumluluğun öğretmene ait olduğu zamanlarda, öğretmen içeriği küçük adımlarla sunar. Sorumluluğun bireye ait olduğu zamanlarda ise birey
öğretmenin sunmuş olduğu içeriği tek başına uygular, öğretmen ipucu düzeltme ve dönütlerle bireyi destekler
Kümülatif Tekrar Stratejisi
Sıra ile sunulan ögeleri, önceki ögelerle birlikte tekrar
etmek anlamına gelmektedir. Örneğin bir öykü anlatılırken önce birinci kısım okunur ve anlatılır daha sonra ikinci kısım okunur ve anlatılır. Daha sonra birinci ve ikinci kısım birlikte
anlatılır. Aynı uygulamaya öykü bitinceye kadar devam edilir.
Alıştırmayı Artırma
Bireye cevap verme olanaklarının artırılması, akademik anlamdaki iyileşme için son derece önemlidir. Kazanılan yeni bilgilerin, tekrar yoluyla başarılı
bir şekilde kalıcı ve akıcı hâle getirilmesi pek çok akademik alanda denemelerinin sayısı ile
doğrudan bağlantılıdır. Alıştırmaları artırmak çeşitli şekillerde yapılabilir. Bir metnin tekrarlı olarak okutulması, öğretilen bir sesin farklı yapılar içinde okutulması ya da okunan metin
sayısının artırılması alıştırmayı artırmanın yollarıdır.
Model Okuma/Yazma - Tekrarlı Okuma/Yazma - Okuma/Yazma Hatası Düzeltme
Bu teknikler ayrı ayrı uygulanabileceği gibi birlikte de uygulanabilir. Beceri temelli teknikler olarak gruplanan bu tekniklerin kullanımında hedef beceriye göre model olunur (örneğin
metni bireye okuma). Hedef beceri tekrarlı olarak uygulatılır (örneğin metni bireye tekrarlı
olarak okutma) ve daha sonra bu uygulamalar sırasında bireyin hataları belirlenerek ya anında ya da beceri sonlandıktan sonra hata düzeltme uygulanır (örneğin metinde hatalı okunan
kelimeleri öğretmenin okuması, sonra bireye okutma).
Kendini İzleme
Kendini izleme belirli bir davranışın ne kadar sıklıkla veya süre ile
oluştuğunu belirlemek ve kaydetmektir. Kendini izlemenin iki bileşeni vardır. Bunlar kendini değerlendirme ve kendini kaydetmedir. Kendini değerlendirme bir davranışın ne kadar
sıklıkta ya da sürede oluştuğunu belirlemektir. Kendini kaydetme ise kişinin kendi performansını bir kayıt aracı kullanarak kaydetmesidir. Kayıt araçları olarak görev aşamalarını
içeren kayıt çizelgeleri ya da üründe hedeflenen nitelikleri içeren kayıt çizelgeleri kullanılabilir. Kendini izlemede, izlenecek davranışlar temel olarak ikiye ayrılabilir: Görev üzerinde
dikkati sürdürme ve performansı izleme. Görev üzerinde dikkati sürdürmenin amacı bireyin
dikkat süresini artırmak ve bireyi göreve yönlendirmektir. Performansı izleme, bireyin çeşitli tip ürün ve sürecini izlemek için uygulanabilir. Ürün akıcılık ya da doğruluk boyutunda
izlenebilir. Süreç ise bir becerinin gerçekleştirilme aşamaları ya da görev basamaklarını uygulama aşamaları şeklinde izlenebilir.
yöntemi daha etkilidir.